मेरो औपचारीक बिद्यालय शिक्षा साविक करहिया गाउँ पञ्चायतमा र हाल तिलोत्तमा नगपालिका वडा नम्बर ८ मा रहेको श्री शिबपुर मावि , रुपन्देहीबाट सुरु भएको हो। कक्षा १ मा उक्त बिद्यालयमा अध्ययन गरेपछि कक्षा २ र ३ अर्को नजिकको विद्यालय श्री ज्योति प्रावि र त्यसपछि शान्ति नमुना माध्यमिक विद्यालयमा कक्षा १० सम्म अध्ययन गरेँ। एकपटक ३ कक्षामा फेल पनि भएँ र सोहि कक्षामा स्कुल प्रथम पनि भएँ। समग्रमा बुझ्दा म मध्यम सिकाइ क्षमताको बिद्यार्थी थिएँ।कक्षा ८ सम्म सबै बिषयहरु अनिवार्य थिए। तर कक्षा ९ मा पुगेपछि केही बिषयहरु रोज्नुपर्ने थियो।मैले ऐ. गणित, भुगोल र शिक्षा पढ्नुपर्ला भन्ने मनस्थिति बनाएको थिएँ।

नयाँ शैक्षिक सत्रका कक्षाहरु सुरु भए। अनिवार्य बिषयहरु त सबै बिद्यार्थी हरुले संगै पढिन्थ्यो। अब ऐच्छिक विषय पढ्नेहरु छुट्टिएर अर्को कक्षामा जानुपर्ने थियो। म बढो उत्सुकताका साथ ऐच्छिक गणित पढाइ हुने कक्षा तर्फ बढेँ। म सहित त्यहा २२ जना भयौ। पढाउने सर कक्षा भित्र आउनुभो । सबैजनालाइ पालैपालो हेर्नुभो अनि भन्नुभो – तिमीहरुले अप्सनल पढ्न सक्छौ ? हामी सबैले सक्छौ भन्ने जवाफमा टाउको हल्लायौ। तर सरलाइ त्यति जवाफले पुगेन ।मलाइ उठाउनु भो र फेरि भन्नुभो – अम्बिका नानु तिमीलेअप्सनल पढ्न सक्दिनौ। अप्ठ्यारो हुन्छ। जबर्जस्ति नगरी भोलिदेखि अर्थशास्त्र पढ्न जाउ है? ” सक्छु सर। मेहनत गर्छु त भनेकै हुँ। सायद गुरुलाइ पनि मेरो अक्षमताको अवगत थियो ।गणितमा त त्यति उत्कृष्ट थिईन। मेरो नाम अर्थशास्त्रको समुहमा नै लेखाइयो। मन दुख्यो ,पिडा भयो, घर गएर खुव धेरै रोएँ। घरमा सबैले सम्झाउनुभो – “जे पढेपनि हुन्छ। यहि बिषयमा राम्रो गर भैहाल्छ नि।” ९ र १० कक्षा सकियो। माध्यमिक तह परिक्षामा पनि सन्तोजनक अंक आएन।

उबेला ९/,१० मा जुनसुकै विषय पढे पनि आइ ए, आइएडमा फेरि बिषय छान्न पाइन्थ्यो।मेरो भाइ बुटवल बहुमुखी क्याम्पसमा भर्ना बारे बुझ्न गएछ। घरमा आएर भन्यो-” दिदि तैले गणित पढ्न खोजेकि थिइस् नि?अब पढ्न पाउछेस्। जा गएर भर्ना गर।” म अत्यन्तै हर्षित भएँ। भर्ना भएँ र नियमित क्याम्पस जान थालेँ। तर सोचेजस्तो कहाँ हुन्थ्यो र ! सर कक्षामा आउनुभो र त्रिकोणमिति पढाउन थाल्नुभो। त्यसका ट्रम्सहरु, सिम्बोलहरु र सुत्रहरुले मलाइ बिचलित बनायो । कहिल्यै नपढेका प्रयोग नगरेका गणितिय अभ्यासहरु साह्रै कठिन लाग्यो। मलाइ ९ कक्षामा पढन दिएको भए अहिले सहज हुने रहेछ नि भन्ने सोचमा एकोहरिएँ। गणित जानिन। पढ्न सकुला जस्तो लागेन।धेरै साथीहरु ऎछिक अङ्ग्रेजी पढ्ने थिए। अब मैले पनि अंग्रेजी नै पढ्नुपर्यो भनेर अंग्रेजी बिषयकै नोट बनाएँ र पढ्न थालेँ। महिना बित्दै गयो । परीक्षा फारम भर्ने मिति खुल्यो। मैले पनि परीक्षा फारम भरेँ। फारम मा आफुले पढेका बिषयहरु भरेँ। अनि बुझाउने लाइनमा बसेँ। मेरो पालो आएपछि झ्यालबाट मेरो भरेको फारम लेखाका कर्मचारीलाइ बुझाएँ। मेरो फारम फिर्ता भयो र भनियो -” तिमीले गलत बिषय भरेछौ।अर्को फारम भरेर ल्याउ। तिम्रो बिषय गणित हो अंग्रेजी होइन। मै अंग्रेजी बिषयको परीक्षा दिन नपाउने यकिन भयो। विषय परिवर्तन का लागि क्याम्पस कर्मचारी र क्याम्पस प्रमुखसंग धेरै अनुरोध गरेँ। तर पाइन। मैले गणितकै परीक्षा दिनुपर्ने भयो। तर मसंग १० पुर्णांकको हिसाब गर्ने क्षमता पनि थिएन। अब डेढ महिनामा कसरी गणित तयार गर्न सक्थेँ र! पढ्ने अभ्यास गर्ने समय थिएन। त्यो बर्ष त्यसै वरबाद भयो। पहिलो बर्ष फेल भएँ ।अर्को बर्ष सुनिल सर संग अतिरिक्त कक्षा लिएर पढेँ । परीक्षा दिएँ,पास भएँ / कटाएँ। राम्रो अंक नल्याएपनि म खुशि थिएँ कि म पास भएँ। जे हुन्छ राम्रोको लागि हुन्छ भन्ने कुरा चरितार्थ भयो। एउटा पथ्थर आभुषणमा बदलिनको लागि सयौँ चोट खानुपर्छ।

अहिलेको नयाँ शैक्षिक सत्रमा मेरा बिद्यार्थीलाई पनि त्यस्तै परेको छ। धेरैले अप्सनल म्याथ पढ्ने रहर गरेका छन् । जो गणितमा अलि कमजोर थिएँ तिनिहरुलाइ अर्थशास्त्र पढने सल्लाह दिइयो र अर्थशात्रको कक्षामा पठाइयो तर उनीहरुले अर्थशास्त्र विषयप्रति चासो देखाएनन। भोलिपल्ट अभिभावकहरु पनि विद्यालय आउनुभयो र आफ्नो बच्चालाइ एकपटक मौका दिनुपर्ने कुरा राख्नुभो। मैले झल्यास्स मेरो विगत सम्झेँ। यदि रहर नै हो भने त बञ्चित गर्नु हुदैन भन्ने लाग्यो। केहि विद्यार्थीले “सबै एकाइ परीक्षामा उत्कृष्ट अंक ल्याउने गरि अभ्यास गर्नेछु” भन्ने बाचा गरेका छन् ।”मलाइ एकपटक मौका दिनुहोस् भन्ने लिखित निबेदन पेश गरेका छन।” अब तिनिहरुलाइ अप्सनल म्याथ पढ्न रोक्ने हो भने उनीहरुमाथी ठुलो अन्याय हुनेछ।

* यदि मन भित्रैबाट कुनै संकल्प गरिन्छ भने त्यसका लागि दिलोज्यानले सघर्ष गरिन्छ र अवस्य सफल पनि भइन्छ।